Powiaty Województwo Lubelskie. Powiaty Lublelskie, powiaty. www.w-lubelskie.pl

Powiat janowski -> Gmina Godziszów

Kliknij na gmine, aby otrzymać szczegółowe informacje.

Województwo Lubelskie - Powiat janowski - Gmina Godziszów

Dane podstawowe

Gmina Godziszów (dawn. gmina Kawęczyn) - gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie janowskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie tarnobrzeskim.
Siedziba gminy to Godziszów.
Według danych z 30 czerwca 2004, gminę zamieszkiwały 6363 osoby.

Struktura powierzchni
Według danych z roku 20026, gmina Godziszów ma obszar 101,68 km², w tym:
- użytki rolne: 77%
- użytki leśne: 19%
Gmina stanowi 11,62% powierzchni powiatu.

Demografia
Dane z 30 czerwca 2004:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	6363	100	3174	49,9	3189	50,1
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	62,6		31,2		31,4

Informacje ogólne
Władze samorządowe
Charakterystyka
Infrastruktura
Historia

Władze samorządowe

Urząd Gminy w Godziszowie
23-302 Godziszów
tel.(015) 871 00 02
fax.(015) 871 11 10

Charakterystyka

Gmina Godziszów leży w południowo-wschodniej części Polski, w województwie lubelskim, powiecie janowskim. Graniczy ona od strony północnej z gminami: Batorz oraz gminą Zakrzew (powiat lubelski), od wschodu: Dzwola, od południa: z gminą miejską Janów Lubelski, od zachodu: Modliborzyce. Powierzchnia gminy wynosi 10168 ha i obejmuje 14 miejscowości (Andrzejów, Godziszów Pierwszy, Godziszów Drugi, Godziszów Trzeci, Kawęczyn, Nowa Osada, Piłatka, Rataj Ordynacki, Rataj Poduchowny, Wólka Ratajska, Zdziłowice Pierwsze, Zdziłowice Drugie, Zdziłowice Trzecie, Zdziłowice Czwarte), natomiast sołectw jest 12.
Liczba mieszkańców na dzień 31 grudnia 2003 wynosiła 6611 i zaznacza się tendencja spadkowa, ponieważ w roku 2000 liczba ludności wynosiła 6808 a w 2002 r. - 6661. Wynika to z ogólnie panującej tendencji spadkowej liczby urodzeń w stosunku do liczby zgonów na terenach wiejskich województwa lubelskiego.
Pod względem geograficznym gmina Godziszów leży od strony północnej na obszarze Roztocza Zachodniego a od strony południowej na Nizinie Sandomierskiej. Ukształtowanie terenu zróżnicowane, odpowiadające charakterystyce krajobrazu wyżynno-lessowego. Rozległe malownicze przestrzenie, pasma łagodnych wzniesień stanowią o charakterystycznych cechach tego terenu, nadając mu wartości turystycznych, sprzyjających wypoczynkowi i rekreacji. Jednakże gmina jest przede wszystkim obszarem typowo rolniczym. Użytki rolne stanowią tu bowiem 77% powierzchni gminy, lasy natomiast tylko 18%. Występują tu gleby wysokiej klasy (IIIA i IIIB – 61% powierzchni gruntów ornych, IVA i IVB – 36% powierzchni gruntów ornych, V i VI – 3 % powierzchni gruntów ornych). Na terenie gminy dominuje uprawa gryki i pszenicy, owsa, żyta, jęczmienia i ziemniaków. Ponadto występuje tu uprawa lnu, konopi i tytoniu. W ilościach znikomych pod względem zajmowanej powierzchni występuje tu uprawa sadowniczo-warzywna. Rozwojowi rolnictwa dodatkowo sprzyjają występujące tu warunki klimatyczne dzięki któremu okres wegetacyjny jest dłuższy niż w innych gminach powiatu janowskiego.

Infrastruktura

Drogi
Obszar gminy Godziszów obsługiwany jest komunikacyjnie przez drogi powiatowe i gminne. Nie przebiega tędy droga z kategorii krajowych i wojewódzkich. Główny szkielet układu drogowego to: drogi powiatowe oznaczone numerami: 42525, 42539, 42540, 42541, 42571 i 42585. Poza drogami powiatowymi występuje 27 dróg gminnych, które uzupełniają bezpośrednia obsługę komunikacyjną gminy.

Ogólna długość dróg powiatowych wynosi 105,660 km z czego na drogi powiatowe przypada około 37,550 km i na drogi gminne 68,107 km. Przy powierzchni gminy wynoszącej 101,41 km2 i liczbie mieszkańców 7200 osób - wskaźniki wyposażenia gminy w zakresie dróg kształtują się następująco:

Wskaźniki gęstości sieci drogowej:

1041,9 m drogi na km2 dla ogólnej długości i dróg z czego: 370,3 m drogi na km2 dla dróg powiatowych, 671,6 m drogi na km2 dla dróg gminnych

Wskaźniki długości dróg na jednego mieszkańca gminy:

14,68 m / mieszkańca dla ogólnej długości dróg, z czego: 5,22 m / mieszkańca dla dróg powiatowych, 9,46 m / mieszkańca dla dróg gminnych

Długość dróg o nawierzchni utwardzonej, bitumicznej: z ogólnej długości dróg około 56,0 km to drogi o nawierzchni bitumicznej, co stanowi około 53,4 %.
Z 68,107 km dróg gminnych nawierzchnię bitumiczną posiada 18,897 km, co stanowi 27,8 %.

Drogi powiatowe spełniają wszystkie funkcje komunikacyjne w obszarze gminy, łącznie z obsługą bezpośrednią zabudowy zagrodowej. Wszystkie ważniejsze jednostki (Godziszów Pierwszy, Godziszów Drugi, Godziszów Trzeci, Kawęczyn, Andrzejów i Piłatka) są ulokowane wzdłuż dróg powiatowych i są przez nie obsługiwane.
W powiązaniach wewnętrznych w skali gminy wykorzystywane są (z wyjątkiem drogi nr 42585) wszystkie drogi powiatowe.
W powiązaniach zewnętrznych można wyróżnić 3 rodzaje:

powiązania dalekie - z układem dróg krajowych i wojewódzkich
powiązania bliskie - z ośrodkami gmin sąsiednich
powiązania bliskie - z terenami w sąsiadujących gminach

Drogi gminne stanowią w większości dojazdy do pól, skróty pomiędzy wsiami lub drogami powiatowymi, a także obsługują zabudowę zagrodową.
Główny układ komunikacyjny w gminie stanowi ciąg dróg przebiegający od Janowa Lubelskiego w kierunku północnym i łączący najważniejsze ośrodki gminy (ośrodki Godziszów i Zdziłowice). Tworzony on jest przez drogę powiatową nr 42525 relacji Janów Lubelski-Zdziłowice i droga powiatowa stanowiąca jej przedłużenie nr 42540 prowadząca do Zdziłowic w kierunku Batorz.
Istniejący układ dróg na terenie gminy charakteryzuje się następującymi pozytywnymi cechami:

obsługa zabudowy wsi z posiadających utwardzoną nawierzchnię bitumiczną dróg powiatowych. Jest to wynikiem koncentracji zabudowy w określonych zespołach osadniczych i w zasadzie braku zabudowy rozproszonej\
duży procent dróg powiatowych posiadających nawierzchnię bitumiczną, które przy niewielkiej w stosunku do powierzchni gminy i liczby mieszkańców ogólnej długości dróg dostatecznie obsługują gminę
znaczny procent dróg gminnych nie obsługuje zabudowy a stanowi dojazdy do pól więc wymaga szybkiego ich urządzenia.

Woda
Gmina Godziszów zaopatrywana jest w wodę z wód podziemnych ujmowanej dzięki studniom wierconym i kopalnym. Z ujęć i wodociągów grupowych korzystają mieszkańcy w Zdziłowicach Pierwszych, Zdziłowicach Drugich, Zdziłowicach Trzecich, Zdziłowicach Czwartych, Andrzejowie i Piłatce. Pozostała część korzysta z wód podziemnych poprzez studnie wiercone lub kopane w sposób indywidualny zaopatrzenia w wodę. W przyszłości przewiduje się instalację grupowych ujęć i wodociągów wodnych w miejscowościach dotychczas korzystających z indywidualnych sposobów zaopatrzenia.
Zachowanie zasobów i jakości zbiornika wód podziemnych wymaga:
-budowy ujęć komunalnych i sieci wodociągowych - takie podejście zabezpiecza kontrolowany pobór wody, bez obawy przekroczenia zasobów dyspozycyjnych, czy nieskoordynowanego sczerpywania zasobów
-budowy kanalizacji zakończonej oczyszczalniami - docelowo powinny wszystkie miejscowości być skanalizowane, a ścieki przed zrzutem oczyszczone\

Ponadto gospodarka wodno-ściekowa w gminie powinna uwzględniać istnienie cennych walorów przestrzeni przyrodniczej w Roztoczańskim Obszarze Chronionego Krajobrazu i roli wód podziemnych w zasilaniu Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie.
Są to poważne argumenty świadczące o tym, że zagadnienie gospodarki wodno-ściekowej w gminie Godziszów należy rozpatrywać w szerszym, regionalnym kontekście ze względu na ochronę Roztocza i Lasów Janowskich.

Ścieki
W gminie Godziszów nie istnieje system kanalizacyjny zakończony wysokosprawnymi oczyszczalniami, który spełniałby obecne wymogi stawiane przy tego rodzaju instalacjach. W przyszłości planowana jest budowa takiego systemu.

Ciepło
Gmina Godziszów zaopatrywana jest w ciepło poprzez urządzenia techniczne instalowane w budynkach mieszkalnych indywidualnie.

Gaz
W gminie Godziszów nie istnieje sieć gazowa zaopatrująca ludność gminną w gaz ziemny. Na chwilę obecną dostarczany i rozprowadzany on jest w formie gazu ciekłego w butlach. W najbliższej przyszłości planowana jest budowa takowej sieci, aby podnieść warunki życia lokalnej społeczności.
Socjologiczne i społeczno-gospodarcze argumenty przemawiają za gazyfikacją gminy i wykorzystaniem gazu ziemnego w ciepłownictwie. Techniczne możliwości doprowadzenia gazu ziemnego na teren gminy należy wykorzystać w calości.

Elektroenergetyka
W gminie energia rozsyłana jest za pomocą systemu napowietrznych linii SN-15kV, włączonych do GPZ, które znajdują się poza granicami gminy. Warunki techniczne pozwalają na ewentualną jego rozbudowę w razie wystąpienia zwiększonego zapotrzebowania na energię elektryczną.

Odpady stałe
Problem odpadów stałych nie ominął niestety i gminy Godziszów. W chwili obecnej nie istnieje i nie jest realizowany system unieszkodliwiania odpadów stałych. Wysypisko zlokalizowane jest przy trasie łączącej Godziszów - Zdziłowice.

Historia

Godziszów
Z materiałów źródłowych wynika, że pierwszymi właścicielami byli Szamotulscy. W XVI wieku do właścicieli dołączył również ród Gorków. Pod koniec tego wieku Godziszów liczył 41,5 łana ziemi uprawnej, istniał już folwark i karczma. U schyłku tego wieku wieś przeszła w ręce kanclerza koronnego Jana Zamojskiego i została po kilku latach włączona do ordynacji. Na początku XIX wieku wieś liczyła 268 domostw i 1500 mieszkańców, użytkowali oni 5480 morgów ziemi. W wyniku wojen napoleońskich odnotowano duże straty w inwentarzu i znaczny spadek ilości ludności. W okresie XIX wieku zajmowano się hodowlą koni, tkactwem, kowalstwem i garncarstwem. Istniały wtedy 3 karczmy oraz gorzelnia folwarczna, która napędzana była przez młyn wietrzny. Na początku XX wieku podczas I wojny światowej odnotowano duże straty w ludności i majątku w wyniku prowadzonych walk rosyjsko-austriackich. Po 1920 roku na terenie wsi było 500 domów i zamieszkiwało ją 3072 mieszkańców. Postały w tym okresie dwie szkoły, straż pożarna, Koło Młodzieży Wiejskiej. W okresie II wojny światowej miały miejsce kolejne walki, które znowu przyczyniły się do strat w ludności, zniszczenia znacznej ilości majątku. Po II wojnie światowej na terenie wsi powstała poczta, ośrodek zdrowia, dom kultury. W 1973 roku Godziszów zyskał statut gminy.

Andrzejów
Wieś powstała w 1830 roku. Wydzielono w niej 67 parceli rolnych, z czego zasiedlonych było 40. Zasiedlone one były przez ludzi z okolicznych wsi - Godziszowa, Zdziłowic, Wólki Ratajskiej i Krzemienia. W trosce o dobry rozwój wsi poproszono o zwiększenie działek zagrodowych i zwolnienie części gospodarzy z opłat. W drugiej połowie XIX wieku zajmowano się na tym terenie tkactwem, istniała także karczma i pasieka.
W 1921 roku na terenie wsi było 137 domów i zamieszkiwało ją 753 mieszkańców. Do czasu wojny powstały jeszcze: jednostka OSP, kółko rolnicze, Związek Strzelecki.

Kawęczyn
Nazwa "Kawęczyn" była drugą nazwą wsi Rataj powstałego po 1560 roku. W 1601 roku Kawęczyn wszedł w skład ordynacji, natomiast w 1660 roku przeszła ona na dochody dominikanów janowskich z folwarkiem. Podczas prowadzonych wojen zanotowano wiele strat w wyniku prowadzonych działań wojennych. Po 1920 roku wieś liczyła 63 domy i zamieszkiwało ją 342 mieszkańców. W czasie II wojny światowej wieś dotknęła pacyfikacja, walki oraz dokonano wielu mordów żydowskich.