Powiaty Województwo Lubelskie. Powiaty Lublelskie, powiaty. www.w-lubelskie.pl
Radio Taxi ZTMiędzynarodowe targi Lubelskie S.A. Black Red White UNIQA

Powiat lubelski -> Gmina Krzczonów

Kliknij na gmine, aby otrzymać szczegółowe informacje.

Garbów Niemce Wólka Jastków Wojciechów Konopnica Bełżyce Bełżyce miasto Bełżyce Borzechów Niedzwica Duża Strzyżewice Głusk Jabłonna Bychawa miasto Bychawa Krzczonów Wysokie Zakrzew

Województwo Lubelskie - Powiat lubelski - Gmina Krzczonów

Gmina Krzczonów

Dane podstawowe


Gmina Krzczonów to gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim.


Władze samorządowe


UrzÄ…d Gminy
ul. Spokojna 7
23-110 Krzczonów
e-mail: sekretariat@krzczonow.mbnet.pl
ESP: https://krzczonow.skrzynkapodawcza.pl
tel. (081) 566-40-51, 566-40-53
fax. (081) 566-40-93



Wójt Gminy
mgr Marian Podsiadły

ZastÄ™pca Wójta Gminy
mgr Katarzyna Bryda

Skarbnik
mgr Anna Ponieważ

Przejdź w górę strony

Charakterystyka

Krzczonów jest siedzibÄ… gminy, oÅ›rodkiem administracyjnym, usÅ‚ugowym i kulturalnym dla pozostaÅ‚ych miejscowoÅ›ci. Gmina posiada dobrze rozwiniÄ™ty ukÅ‚ad komunikacyjny, co zapewnia dogodne połączenie poszczególnych miejscowoÅ›ci z gminÄ…, miastem powiatowo-wojewódzkim oraz sÄ…siednimi oÅ›rodkami gminnymi. Sieć osadnictwa gminy Krzczonów tworzy 27 soÅ‚ectw. Gmina Krzczonów leży w odlegÅ‚oÅ›ci 33 km od Lublina, w centralnej części WyniosÅ‚oÅ›ci GieÅ‚czewskiej i zajmuje powierzchniÄ™128 km2. Zamieszkuje tu 5275 osób - 41 osób na 1 km2. Gmina Krzczonów jest poÅ‚ożona w poÅ‚udniowo-zachodniej części województwa lubelskiego, w granicach Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego i jej otuliny. Gmina sÄ…siaduje z nastÄ™pujÄ…cymi gminami: od póÅ‚nocy z JabÅ‚onna i Piaski, od poÅ‚udnia Wysokie, od zachodu Bychawa, a od wschodu Rybczewice i Å»óÅ‚kiewka. Roczny budżet gminy wynosi 5.121.267 zÅ‚, w tym subwencja oÅ›wiatowa 1.682.341 zÅ‚, z czego na inwestycje przeznacza siÄ™ ok. 15 % rocznie.

Na terenie gminy funkcjonujÄ…:

  • 2 szkoÅ‚y podstawowe, (Krzczonów tel. 566 - 41 - 10, Kosarzew Dolny 562 10 01)
  • Gimnazjum w Krzczonowie, ul. LeÅ›na 1, tel. 56 - 64 - 110
  • 3 domy kultury,
  • 5 bibliotek: Kosarzew Dolny, Sobieska Wola, Å»uków, budynek SzkoÅ‚y Podstawowej i Gimnazjum, Gminna Biblioteka ul. Å»eromskiego tel.56-64-073
  • ZespóÅ‚ SzkóÅ‚ im. Wincentego Witosa w Krzczonowie (Liceum OgólnoksztaÅ‚cÄ…ce i Profilowane oraz Policealne SzkoÅ‚y Zawodowe i Technikum UzupeÅ‚niajÄ…ce),
    ul. Kościuszki 5, tel. 56-64-064
  • UrzÄ…d Pocztowy w Krzczonowie, ul. Spokojna 7, tel.56-64-039
  • Bank SpóÅ‚dzielczy w Krzczonowie, ul. Partyzantów 3, tel.56 - 64 -034
  • OÅ›rodek Zdrowia w Krzczonowie, ul. Å»eromskiego 21, tel. 56 - 64 -044
  • Wiejski OÅ›rodek Zdrowia w Å»ukowie, Å»uków 1/6a, tel. 56 - 64 - 409
Przejdź w górę strony

Infrastruktura

W ciÄ…gu ostatnich kilku lat rozwiÄ…zany zostaÅ‚ problem zaopatrzenia wsi w wodÄ™, telefonizacji (wszystkie wsie zostaÅ‚y stelefonizowane i zwodociÄ…gowane) przeprowadzono modernizacjÄ™ oraz wybudowano ok. 10 km dróg, wybudowana zostaÅ‚a biologiczno - mechaniczna oczyszczalnia Å›cieków oraz kanalizacja w Krzczonowie.


Gmina jest zwodociÄ…gowana w 100 %, na 27 wsi, posiada peÅ‚nÄ… sieć telefonicznÄ… (100%). Gmina posiada mechaniczno - biologicznÄ… oczyszczalniÄ™ Å›cieków z punktem wlewnym, tj. możliwoÅ›ciÄ… dowożenia Å›cieków z soÅ‚ectw nie objÄ™tych kanalizacjÄ…. Obecnie sÄ… skanalizowane 2 soÅ‚ectwa.

W gminie Krzczonów brak jest wysypiska Å›mieci, najbliższe znajduje siÄ™ w odlegÅ‚oÅ›ci 13 km w Bychawie - problem ten częściowo rozwiÄ…zujÄ… kontenery do gromadzenia odpadów. Brak jest również gazu przewodowego. Sieć dróg publicznych (gminne, powiatowe i wojewódzkie) - 144 km, w tym 78 km o nawierzchni twardej.

Przejdź w górę strony

Gospodarka

ROLNICTWO
Gmina Krzczonów liczy 2117 gospodarstw rolnych o Å›redniej powierzchni 4,86 ha. Krzczonów jest gminÄ… typowo rolniczÄ… o wysokiej bonitacji gleb z przewagÄ… klas III a i III b. Powierzchnia użytków rolnych wynosi 10.303,55 ha, lasów 1.575,30 ha (w tym nadleÅ›nictwa - 936,24 ha, rolników indywidualnych - 639,06 ha), rzek 18 ha. GÅ‚ówny kierunek produkcji rolnej to produkcja zwierzÄ™ca (trzoda i bydÅ‚o) oraz produkcja roÅ›linna, w której dominuje uprawa rzepaku, pszenicy, jÄ™czmienia i buraków cukrowych. Brak zakÅ‚adów przemysÅ‚owych powoduje znaczne (ukryte) bezrobocie ale jednoczeÅ›nie nie wystÄ™puje skażenie Å›rodowiska, a tym samym istnieje możliwość rozwoju rolnictwa ekologicznego.  

    

Przejdź w górę strony

Kultura i rozrywka

HISTORIA KULTURY


PoczÄ…tki ruchu kulturalnego siÄ™gajÄ… w gminie 1907 r. kiedy to trójka ludzi dobrej woli: Dadej, Wrona, PlewiÅ„ska (żona miejscowego dziedzica) zaÅ‚ożyli wÅ›ród mÅ‚odzieży teatralne kóÅ‚ko amatorskie. SalÄ™ teatralnÄ… stanowiÅ‚a dworska stodoÅ‚a, publiczność i aktorzy - to ludność wiejska. Krzywym okiem na te poczynania patrzyli rodzice, bo mÅ‚odzież odciÄ…gano od pracy. W latach miÄ™dzywojennych grano już "BalladynÄ™" SÅ‚owackiego, "Wesele" WyspiaÅ„skiego. Za dochód z przedstawieÅ„ kupowano książki, instrumenty muzyczne. Rozwinęło siÄ™ czytelnictwo. W życiu Krzczonowa i okolic, a zwÅ‚aszcza w ksztaÅ‚towaniu spoÅ‚ecznej Å›wiadomoÅ›ci mieszkaÅ„ców ogromnÄ… rolÄ™ w okresie miÄ™dzywojennym odegrali nauczyciele, którzy nie szczÄ™dzili wolnego czasu dla pracy kulturalnej. W Krzczonowie - Józefa Suchtówna, Józef Bara, w Kosarzewie - Zygmunt Sadkowski. Do wspóÅ‚pracy angażowali także rolników np. w Olszance zespóÅ‚ teatralny prowadziÅ‚ rolnik StanisÅ‚aw Soluda, w Å»ukowie dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… kulturalnÄ… zajmowaÅ‚ siÄ™ PaweÅ‚ Flor, Tomasz Wójcik, również rolnicy. Do zespoÅ‚ów teatralnych, chóralnych, tanecznych należaÅ‚a mÅ‚odzież z ZMW "Więź", kobiety z KoÅ‚a GospodyÅ„ Wiejskich. Miejscem gdzie odbywaÅ‚y siÄ™ próby zespoÅ‚ów byÅ‚y najczęściej sale szkolne. Tylko Å»uków posiadaÅ‚ Dom Kultury. KwitÅ‚o hafciarstwo, pisankarstwo, rozwijaÅ‚o siÄ™ zdobnictwo wnÄ™trz (wycinanki, pajÄ…ki) i przedmiotów obrzÄ™dowych jak rózgi weselne, wieÅ„ce dożynkowe. ByÅ‚ to region rozÅ›piewany i roztaÅ„czony. Szczególnie okres późnej jesieni i zimy stwarzaÅ‚ ku temu warunki. Wówczas odbywaÅ‚y siÄ™ próby zespoÅ‚ów, kobiety schodziÅ‚y siÄ™ na porzÄ…dki, skubanie pierza, haftowanie. W 1927 r. w Krzczonowie zorganizowano wystawÄ™ rolniczÄ… bÄ™dÄ…cÄ… przeglÄ…dem osiÄ…gnięć miejscowego rolnictwa, zwÅ‚aszcza w dziedzinie hodowli. Wystawa zostaÅ‚a zorganizowana dziÄ™ki wspóÅ‚pracy KóÅ‚ka Rolniczego i KoÅ‚a GospodyÅ„ Wiejskich. MieszkaÅ„ców gminy łączy wspólne pieÅ›ni, stroje, wspólne potrzeby gospodarcze. Wyrazem tych zespoÅ‚owych poczynaÅ„ staÅ‚o siÄ™ dziaÅ‚anie SpóÅ‚dzielni Spożywców i OszczÄ™dnoÅ›ciowo - Pożyczkowej, a w latach dwudziestych SpóÅ‚dzielni Mleczarskiej. W okresie miÄ™dzywojennym powstaÅ‚a tu również Ochotnicza Straż Pożarna i KoÅ‚a GospodyÅ„ Wiejskich. Krzczonów w latach 70 - 90 przeżywa rozkwit. Ulega rozbudowie i modernizacji. Powstaje SpóÅ‚dzielnia Mieszkaniowa, blok dla 24 rodzin. W 1986 r. powoÅ‚ano Komitet Budowy nowego budynku przedszkola, które mieÅ›ciÅ‚o siÄ™ dotÄ…d w 100 letnim budynku podworskim. 7 II 1971 r. w Krzczonowie odbyÅ‚o siÄ™ 15 - lecie Powiatu Bychawskiego. ByÅ‚ to zarazem wielki przeglÄ…d kultury w Krzczonowie. WystÄ…piÅ‚a 30 - osobowa orkiestra OSP, której najstarsi muzycy pamiÄ™tali zaÅ‚ożyciela, ksiÄ™dza SÅ‚owakiewicza. Na klarnecie graÅ‚ wtedy laureat gÅ‚ównej nagrody Kazimierskiego festiwalu - Leon RóżaÅ„ski. WystÄ…piÅ‚ też nowo zaÅ‚ożony kabaret "Rzep". TowarzyszyÅ‚y wystawy, konkursy i spotkania.

Przejdź w górę strony

Historia

Historia osady Krzczonów siÄ™ga odlegÅ‚ych czasów. Jako dowód przytoczyć można znajdowane tam krzemienne narzÄ™dzia: siekierki, noże, skrobacze, wreszcie skorupy naczyÅ„, których wiek okreÅ›lono na 2000 lat. Innym dowodem jest "cmentarzysko pogaÅ„skie" zwane obecnie "szwedzkie mogiÅ‚y". Znajduje siÄ™ ono na gruntach NadleÅ›nictwa w Krzczonowie na uboczu wsi. Na wysokim wzniesieniu wÅ›ród pól w kÄ™pie starych drzew znajdujÄ… siÄ™ trzy kopce. Istnieje przypuszczenie, że usypano je w X wieku. Pierwsza wzmianka o Krzczonowie w dokumentach pojawiÅ‚a siÄ™ w 1136 roku w bulli papieża Innocentego II. Bulla nie lokalizuje bliżej wsi, które wymienia. Dokument ten wyjaÅ›nia pochodzenie nazwy. W 1902 r. WÅ‚adysÅ‚aw Koźmian rozpÄ™taÅ‚ burzÄ™ wokóÅ‚ sprawy pochodzenia nazwy. StwierdziÅ‚, że Krzczonów otrzymaÅ‚ swojÄ… nazwÄ™ od tego "że tu chrzcili siÄ™ Arianie lubelscy w wieku dojrzaÅ‚ym, nurzajÄ…c siÄ™ w wodzie, bo chrzest dzieciom udzielony poczytywali za nieważny". W dyskusji gÅ‚os zabrali wybitni jÄ™zykoznawcy i historycy: Jan MichaÅ‚ Rozwadowski, Aleksander Bruckner, Karol PotkaÅ„ski. Spór nie przyniósÅ‚ wyjaÅ›nienia etymologii nazwy. W latach dwudziestych Aleksander Kossowski kategorycznie zaprzeczyÅ‚ pobytowi Arian w Krzczonowie, a już wspóÅ‚czeÅ›nie Stefan Wojciechowski biorÄ…c pod uwagÄ™ biograficzne analogie w lokalizacji czterech polskich Krzczonowów oraz administracyjno - koÅ›cielne zjawisko rozwoju biskupstwa krakowskiego doszedÅ‚ do wniosku, że każda z tych miejscowoÅ›ci leży na wywierzyskach źródeÅ‚. ŹródÅ‚a te wytryskujÄ… ze skalistych podÅ‚oży u stóp wzgórz, dawniej obficie zalesionych, a wiÄ™c najlepszych dla celów pierwotnego osadnictwa. Każdy z Krzczonowów leżaÅ‚ dawniej na pograniczu biskupstwa krakowskiego - Krzczonów lubelski na kraÅ„cu wschodnim, a wiÄ™c dotÄ…d siÄ™gaÅ‚y wpÅ‚ywy dynastii PrzemyÅ›lidów w X wieku. StÄ…d też nazwa Krzczonów wywodzi siÄ™ od staroczeskiego "krscon" oznaczajÄ…cego krynicÄ™, źródÅ‚o. Pierwsza pisemna wiadomość bezspornie odnoszÄ…ca siÄ™ do Krzczonowa lubelskiego pochodzi z 1291 r. WystÄ™puje w przywileju WÅ‚adysÅ‚awa II czeskiego, w którym oddaje miÄ™dzy innymi tÄ™ wieÅ› we wÅ‚adanie panów sandomierskich. W 1354 r. Krzczonów zabrano Piotrowi Pszczonce i od tego roku należaÅ‚ do zamku lubelskiego. Krótko mówiÄ…c Krzczonów byÅ‚ od 1354 r. wsiÄ… królewskÄ… i pozostaÅ‚ niÄ… aż do rozbiorów Polski; w 1358 r. król Kazimierz Wielki lokowaÅ‚ Krzczonów na prawie niemieckim. Wtedy to wieÅ› otrzymaÅ‚a herb - na tarczy dwa skrzyżowane klucze piórami skierowane ku doÅ‚owi i kazimierzowska korona nad tarczÄ…. W 1413 r. WÅ‚adysÅ‚aw Jagiełło potwierdziÅ‚ tÄ™ lokalizacjÄ™. MieszkaÅ„cy wsi sÅ‚użyli w utworzonej przez Stefana Batorego piechocie wybranieckiej zdobywajÄ…c uznanie króla. W dowód wdziÄ™cznoÅ›ci Batory w 1582 r. podarowaÅ‚ parafii Krzczonów dzwon. WycofujÄ…ce siÄ™ w 1915 r. wojska rosyjskie wywiozÅ‚y trzy piÄ™kne dzwony - wÅ›ród nich dzwon fundacji królewskiej. Z epokÄ… Batorego wiąże siÄ™ nazwa Krzczonów - SoÅ‚tysy. Pochodzi od soÅ‚tysów Å‚anowych czyli wybraÅ„ców, obdarowanych ziemiÄ…, zwolnionych od paÅ„szczyzny i wszelkich powinnoÅ›ci na rzecz starosty. Rodziny te otrzymywaÅ‚y pisemne potwierdzenia od króla MichaÅ‚a Korybuta WiÅ›niowieckiego i Augusta III. Każda z osad wybranieckich posiadaÅ‚a do 30 mórg ziemi ornej. Ponadto soÅ‚tysi Å‚anowi mieli prawo do wolnego wyrÄ™bu w lesie, do 1/3 części ryb w stawach, produkcji gorzaÅ‚ki na wÅ‚asny użytek, otrzymywali do szeÅ›ciu mórg lasu na wÅ‚asność oraz pÅ‚acili o 1/3 mniej podatku gruntowego. W poÅ‚owie XVII wieku Krzczonów i okoliczne wioski ucierpiaÅ‚y od najazdów szwedzkich, kozackich i tatarskich. W lutym 1656 r. wojska koronne wsparte przez chÅ‚opskÄ… partyzantkÄ™ rozbiÅ‚y w lesie miÄ™dzy Krzczonowem - SoÅ‚tysy, a Å»ukowem duży oddziaÅ‚ armii szwedzkiej tak, że "ani jeden Å›wiadek klÄ™ski nie uszedÅ‚". Spora ilość trupów leżaÅ‚a na pobojowisku do maja. RozkÅ‚adajÄ…c siÄ™ zatruwaÅ‚y powietrze nieznoÅ›nym fetorem, stÄ…d miejsce bitwy nazwano później "Å›mierdzÄ…ce", nazwa utrzymaÅ‚a siÄ™ do dziÅ›. Miejscowy pleban skÅ‚oniÅ‚ chÅ‚opód by pogrzebali Szwedów, bo inaczej może szerzyć siÄ™ zaraza. Å»oÅ‚nierzy pogrzebano na miejscu bitwy, a starszyznÄ™ szwedzkÄ… przywieziono do Krzczonowa, ale jako innowierców nie pochowano ich na cmentarzu koÅ›cielnym, tylko na starym "cmentarzysku pogaÅ„skim". OdtÄ…d cmentarzysko przedhistoryczne nazwano "szwedzkimi mogiÅ‚ami'. W latach potopu szwedzkiego mÅ‚odzież i mężczyźni w sile wieku walczyli w oddziaÅ‚ach chÅ‚opskiej partyzantki z wojskami ksiÄ™cia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego, który zbrojnie najechaÅ‚ PolskÄ™ planujÄ…c jej rozbiór razem ze Szwedami. W 1673 r. chÅ‚opscy dragoni z Krzczonowa brali udziaÅ‚ w bitwie z Turkami pod Chocimiem. WieÅ› byÅ‚a królewska, ale król przyznaÅ‚ jÄ… w dzierżawÄ™ możnym panom, którzy Å‚upili skórÄ™ z chÅ‚opów bez m i Å‚ o s i e r d z i a. RósÅ‚ chÅ‚opski opór przeciwko samowoli dzierżawców. W latach 1702 - 1705 dochodziÅ‚o do buntów chÅ‚opskich. Na polach pÅ‚onęły paÅ„skie stogi. I wojna Å›wiatowa obudziÅ‚a nowe nadzieje na odzyskanie niepodlegÅ‚oÅ›ci. Krzczonowiacy nie szczÄ™dzÄ…c krwi w walce o wolność zasilili szeregi Legionów Polskich, POW. W 1937 r. chÅ‚opi regionu krzczonowskiego czynnie wystÄ…pili przeciw rzÄ…dom sanacji, włączajÄ…c siÄ™ do zorganizowanego i kierowanego przez Stronnictwo Ludowe strajku chÅ‚opskiego. W latach 1939 - 1944 teren gminy Krzczonów stanowiÅ‚ aktywne Å›rodowisko walki z niemieckim najeźdźcÄ…. Opór spoÅ‚ecznoÅ›ci rozpoczÄ…Å‚ siÄ™ od pierwszych dni okupacji. Na umocnienie postaw patriotycznych wpÅ‚yw miaÅ‚y bogate tradycje ludowe oraz walk spoÅ‚eczno - narodowych. W gminie powstaÅ‚y i aktywnie dziaÅ‚aÅ‚y konspiracje wojskowe ZWZ - AK i BCH. W ich szeregach znaleźli siÄ™ inteligenci - urzÄ™dnicy gminy, nauczyciele oraz przede wszystkim chÅ‚opi, mężczyźni i kobiety. Kobiety byÅ‚y zrzeszone w Ludowym ZwiÄ…zku Kobiet. One to wywieraÅ‚y znaczÄ…cy wpÅ‚yw na życie gminy. ByÅ‚y organizatorkami opieki nad ukrywajÄ…cymi siÄ™ jeÅ„cami radzieckimi, uciekinierami z obozu na Majdanku, Å»ydami i Polakami. UkrywaÅ‚y i leczyÅ‚y rannych partyzantów. DziÄ™ki ich pomocy rozwijaÅ‚o siÄ™ tajne nauczanie. DziaÅ‚alność kobiet byÅ‚a szkołą patriotycznego wychowania dla ludzi mÅ‚odych.

Przejdź w górę strony

Polecamy strony

NowaNET
RK Niedziałek

Reklama

UNIQA
Międzynarodowe targi Lubelskie S.A.

Ogólnopolska Informacja GospodarczaWszystko o turystyceWirtualne PodlasieCoit RbitRenado

O Nas, Nasza Oferta, Kontakt, Regulamin © www.w-lubelskie.pl
Wykonanie: PHU Sebastian Woliński

online: 17