Powiaty Województwo Lubelskie. Powiaty Lublelskie, powiaty. www.w-lubelskie.pl
masterhost.plMK DEKORRadio Taxi ZTMiędzynarodowe targi Lubelskie S.A. Black Red White UNIQA

Miasto na prawach powiatu Biała Podlaska

Województwo Lubelskie - Miasto na prawach powiatu Biała Podlaska

Miasto Biała Podlaska

Dane podstawowe

BiaÅ‚a Podlaska – miasto, powiat grodzki w póÅ‚nocnej części województwa lubelskiego, stolica województwa bialskopodlaskiego w latach 1975-1998.

Miasto poÅ‚ożone jest na PoÅ‚udniowym Podlasiu w dolinie rzeki Krzny – lewego dopÅ‚ywu Bugu, w odlegÅ‚oÅ›ci 36 km od granicy z BiaÅ‚orusiÄ….


Władze samorządowe

Urząd Miasta Biała Podlaska
ul. MarszaÅ‚ka Józefa PiÅ‚sudskiego 3
21-500 Biała Podlaska

Prezydent miasta Biała Podlaska

Andrzej Czapski
tel. 083 343 22 20
e-mail: prezydent@bialapodlaska.pl
www.andrzejczapski.pl

 

I Zastępca Prezydenta Miasta
Waldemar Godlewski
tel.: 083 343 22 20
e-mail: prezydent@bialapodlaska.plSkarbnik Miasta

Skarbnik Miasta
Władysław Makarewicz
tel. 083 341 61 67

Przejdź w górę strony

Gospodarka

PrzemysÅ‚ wÅ‚ókienniczy reprezentowaÅ‚y niegdyÅ› zakÅ‚ady Biawena, powstaÅ‚e w latach 1967-1970.

Miasto kojarzone byÅ‚o także z BialskÄ… FabrykÄ… Mebli i PrzedsiÄ™biorstwem Produkcyjno-DoÅ›wiadczalnym Robotów PrzemysÅ‚owych "Techma-Robot", które po przeksztaÅ‚ceniu w 1999 r. w spóÅ‚kÄ™ z o.o. pod nazwÄ… "Techma-Robot" zajmuje siÄ™ produkcjÄ… specjalistycznych maszyn i urzÄ…dzeÅ„ dla różnych branż przemysÅ‚u w kraju i za granicÄ….

Ostatnio wzrasta rola BiaÅ‚ej Podlaskiej jako centrum handlowo-usÅ‚ugowego. Miasto utrzymuje kontakty handlowe z paÅ„stwami byÅ‚ego ZSRR. Organizowane sÄ… tu NadbużaÅ„skie Targi Rolno-PrzemysÅ‚owe i Targi Pogranicza Wschód-Zachód.

W 2005 r. zostaÅ‚ utworzona specjalna tzw. Bialska Strefa AktywnoÅ›ci Gospodarczej – wydzielona przemysÅ‚owo-handlowa dzielnica miasta.

Przejdź w górę strony

Kultura i rozrywka

Galerie
* Galeria Podlaska - Miejski Ośrodek Kultury ul. Warszawska 12
 * Galeria autorska Janusza Maksymiuka ul. Sidorska 2k
 * Galeria Ulica Krzywa ul. Narutowicza 23B

Muzea
* Muzeum Południowego Podlasia ul. Warszawska 12

Kina
* Kino Merkury, ul. Brzeska 43, 282 miejsca, Dolby digital

Domy Kultury
* Miejski Ośrodek Kultury, ul. Warszawska 11-12C
* Osiedlowy Dom Kultury, ul. Zygmunta Augusta 6
* Klub Kultury Piast, ul. SpóÅ‚dzielcza 4
* Osiedlowy Klub Kultury Eureka, ul. Orzechowa 34

Chóry
* Chór Parafii Chrystusa MiÅ‚osiernego Schola Cantorum Misericordis Christi pod dyrekcja Pana Piotra Karwowskiego !!!

Sztuka ludowa
W mieÅ›cie dziaÅ‚a wiele zespoÅ‚ów ludowych, kultywujÄ…cych kulturÄ™ Podlasia. Należą do nich zespóÅ‚ chóralny, zespóÅ‚ taneczny i kapela ludowa. BiaÅ‚a Podlaska jest także znanym od XVII wieku oÅ›rodkiem garncarskim. WspóÅ‚czeÅ›nie pracujÄ…cy Kazimierz i Ludwik Rogowscy sÅ‚ynÄ… z wyrobu ceramiki siwej tzw. siwaków. W mieÅ›cie podziwiać można również prace rzeźbiarza Tadeusza Niewiadomskiego. Herb BiaÅ‚ej wykonany zostaÅ‚ przez Zbigniewa Ulatowskiego

Prasa
* SÅ‚owo Podlasia, Podlaska Oficyna Wydawnicza Sp. z o.o. – ul. Warszawska 13
* Gazeta Bialska, redakcja – ul. Terebelska 60B
* Dziennik Wschodni, oddziaÅ‚ w BiaÅ‚ej Podlaskiej, redakcja – ul. Warszawska 13
* Tygodnik Lubelski, redakcja – ul. Kraszewskiego 4

Radio
* Radio Biper, internetowe radio w Białej Podlaskiej, ul. Janowska 66A
* Katolickie Radio Podlasia, ul. Brzeska 33A
* Radio Lublin S.A., Plac Wolności 12

Przejdź w górę strony

Sport

Kluby sportowe

Klub Sportowo-Rekreacyjny "TKKF Krzna"   
ul. SpóÅ‚dzielcza 4   
rekreacja

Bialskie Stowarzyszenie Koszykówki "KADET"   
Zamiejscowy Wydział Wychowania Fizycznego
ul. Akademicka 2   
Koszykówka chÅ‚opców    

Miejski Klub Sportowy "Podlasie" (Wpis w KRS)   
ul. M. J. PiÅ‚sudskiego 38   
PiÅ‚ka nożna chÅ‚opców i mężczyzn    

Międzyszkolny Klub Sportowy
ul. M. J. PiÅ‚sudskiego 38   
Lekka atletyka, pÅ‚ywanie, akrobatyka sportowa, taekwon-do    

Bialski Klub Sportowy "GEM"   
Aleja 1000-lecia 2A   
Tenis ziemny    

Klub Sportowy AZS-AWF   
Zamiejscowy Wydział Wychowania Fizycznego,
ul. Akademicka 2   
Lekka atletyka, pÅ‚ywanie, piÅ‚ka siatkowa, koszykowa, rÄ™czna, nożna, podnoszenie ciężarów, gimnastyka

Klub Sportowy
ZakÅ‚ad Karny    
ul. Prosta 33   
Siatkówka mężczyzn    

Klub Szachowy "MOK 64"   
ul. Warszawska 11   
szachy

Miejski Klub Sportowy "Bialska Liga Szóstek PiÅ‚karskich"   
Ul. Sidorska 34a/12   
PiÅ‚ka nożna mężczyzn    

Klub Sportowy Wushu   
Ul. Orzechowa 34   
Sztuki walki    

Klub Sportowy KSRED Sielczyk   
Ul. Sielczyk 4A   
Piłka nożna

Przejdź w górę strony

Historia

W dokumentach historycznych po raz pierwszy BiaÅ‚a Podlaska pojawiÅ‚a siÄ™ w 1481 r. Jej pierwszymi wÅ‚aÅ›cicielami byli Iliniczowie, za zaÅ‚ożyciela uchodzi Piotr Janowicz przydomek "BiaÅ‚y" – wojewoda trocki, hetman Wielkiego KsiÄ™stwa Litewskiego. W tym okresie BiaÅ‚a znajdowaÅ‚a siÄ™ w województwie brzeskim w Wielkim KsiÄ™stwie Litewskim. W II poÅ‚owie XVI wieku miasto przeszÅ‚o we wÅ‚adanie rodu Radziwiłłów, miaÅ‚o to miejsce w 1569 r. na podstawie zapisu w ksiÄ™gach ziemskich. Okres ten, trwajÄ…cy dwa i póÅ‚ wieku, przyniósÅ‚ rozkwit i przyczyniÅ‚ siÄ™ do szybkiego rozwoju miasta, przez dÅ‚ugi czas zwanego Białą KsiążęcÄ… lub Białą RadziwiłłowskÄ…. W 1622 r. Aleksander Ludwik Radziwiłł buduje fortecÄ™ i zamek. Z fundacji Krzysztofa Ciborowicza Wilskiego zaÅ‚ożono w 1628 AkademiÄ™ BialskÄ…, która od 1633 r. istniaÅ‚a jako filia Akademii Krakowskiej (obecnie I Liceum OgólnoksztaÅ‚cÄ…ce im. J.I. Kraszewskiego).

W latach 1655-1660 miasto zostaÅ‚o znacznie zniszczone przez Szwedów, wojska Rakoczego i kozaków ChowaÅ„skiego. Jednak za sprawÄ… MichaÅ‚a Radziwiłła i jego żony Katarzyny z Sobieskich szybko podniosÅ‚o siÄ™ z upadku. W 1670 r. MichaÅ‚ Kazimierz Radziwiłł nadaÅ‚ miastu prawo magdeburskie oraz herb: MichaÅ‚ ArchanioÅ‚ stojÄ…cy na smoku.

W XVII wieku miasto znane z produkcji sukna i fajansów, później także z przeróbki drewna.

W 1720 Anna z Sanguszków Radziwiłłowa rozpoczyna budowÄ™ wieży i bramy wjazdowej (obecnie sÄ… to najciekawsze resztki zamku). Miasto i zespóÅ‚ paÅ‚acowy w XVIII wieku wielokrotnie niszczone (miÄ™dzy innymi w czasie wspomnianych już wojen szwedzkich czy w okresie przeÅ›ladowaÅ„ Unitów Podlaskich pod koniec XIX wieku) i odbudowywane. Ostatni spadkobierca Dominik Radziwiłł, puÅ‚kownik wojska polskiego, umiera we Francji 11 listopada 1813 roku. PaÅ‚ac jako ruinÄ™ rozebrano w 1883 roku, obecny stan samej fortecy i resztek zespoÅ‚u paÅ‚acowego kiepski.

W BiaÅ‚ej Podlaskiej uczÄ™szczaÅ‚ do mÄ™skiego gimnazjum pisarz Józef Ignacy Kraszewski. ZostaÅ‚o ono nazwane jego imieniem.

Kolejny szybki rozwój miasta miaÅ‚ miejsce w okresie miÄ™dzywojennym, powstaÅ‚a wówczas fabryka Raabego, elektrownia miejska, a w latach 1923-1939 istniaÅ‚a Podlaska Wytwórnia Samolotów (PWS). ProdukowaÅ‚a ona samoloty wojskowe zarówno licencyjne (Potez XXV, RWD-8) jak i wÅ‚asnej konstrukcji (myÅ›liwiec PWS-1, samolot szkolny PWS-26). MajÄ…tek Podlaskiej Wytwórni Samolotów zostaÅ‚ rozgrabiony przez okupantów radzieckich po 17 wrzeÅ›nia 1939 roku.

W 1975 r. BiaÅ‚a Podlaska zostaÅ‚a stolicÄ… województwa, co przyczyniÅ‚o siÄ™ do dwukrotnego zwiÄ™kszenia liczby jej mieszkaÅ„ców w ciÄ…gu 20 lat. Po reformie administracyjnej w 1999 roku ma status powiatu grodzkiego i wiele uprawnieÅ„ predestynujÄ…cych jÄ… do roli gÅ‚ównego oÅ›rodka administracyjnego regionu.

Przejdź w górę strony

Zabytki

BiaÅ‚a Podlaska ma bogatÄ… przeszÅ‚ość historycznÄ… o czym Å›wiadczÄ… liczne zabytki architektoniczne. Najważniejszym obiektem zabytkowym jest ZespóÅ‚ Zamkowy Radziwiłłów pozostaÅ‚ość dawnego zamku zbudowanego na planie gwiazdy piÄ™cioramiennej z piÄ™cioma bastionami otoczonymi fosÄ… i waÅ‚em ziemnym. ZespóÅ‚ przylega do ulicy Warszawskiej oraz Zamkowej, od zachodu graniczy z zabudowÄ… miejska, a od poÅ‚udnia z dolinÄ… Krzny. BudowÄ™ zespoÅ‚u rozpoczÄ…Å‚ Aleksander Ludwik Radziwiłł, kontynuowali jego nastÄ™pcy. Na poczÄ…tku XVIII w. uzyskaÅ‚ ostateczny swój wyglÄ…d. Wybudowany w jego obrÄ™bie dziÅ› nieistniejÄ…cy paÅ‚ac., w XVII w., stanowiÅ‚ wzór dla innych tego typu obiektów w Polsce. Zachowane fortyfikacje ziemne stanowiÄ… rzadki przykÅ‚ad umocnieÅ„ ziemnych "szkoÅ‚y staroholenderskiej". Poza fortyfikacjami zachowaÅ‚y siÄ™:

1. Brama wjazdowa zbudowana w 4 ćw. XVII w. z fasadÄ… komponowanÄ… na wzór Å‚uku tryumfalnego, osÅ‚aniajÄ…ca prostokÄ…tne wnÄ™trze. KolumnowÄ… fasadÄ™ zdobiÄ… liczne elementy dekoracyjne: boniowanie, popiersia, panoplia i pÅ‚askorzeźby.

2. Wieża wjazdowa zwana wartowniczą, wybudowana została w pierwszej połowie XVII w., połączona ćwierćkolistą szyją bramną z bramą wjazdową, przykryta dachem namiotowym z hełmem, latarenką i galeryjką, posiada sześć kondygnacji. Obecnie jest to siedziba Muzeum Południowego Podlasia.

3. Trzy oficyny wybudowane przed 1709 r. flankujÄ… dawny dziedziniec paradny, zamieniony w XIX w. na park miejski. SkrzydÅ‚a oficyn póÅ‚nocnych leżące naprzeciwko wieży, po obu stronach szerokiego i otwartego na park dziedzinca. Budynek wschodni to tzw. oficyna póÅ‚nocno-wschodnia, w którym obecnie mieÅ›ci siÄ™ Miejska Biblioteka Publiczna. Zachodni budynek łączy siÄ™ z dÅ‚ugim, parterowym budynkiem oficyn zachodnich, w pn.-zach. miesci siÄ™ SzkoÅ‚a Muzyczna, a w oficynie zachodniej Miejski OÅ›rodek Kultury.

4. Wieżyczka wschodnia z pierwszej poł. XVII w., wolnostojąca w głębi parku, w stylu barokowym, dwukondygnacyjna, przykryta kopułą i dachem namiotowym.

5. Późnorenesansowa kaplica zamkowa z ok. 1620 r. (pierwszej poÅ‚owy XVII wieku), ze sklepieniem kolebkowym i dwuspadowym dachem.

6. ZespóÅ‚ szpitalny, fundacji Radziwiłłów. Budynek gÅ‚ówny z pierwszej poÅ‚owy XVIII w., budynek ochronki przeksztaÅ‚cony w XIX wieku. W głębi najstarszy, zachowany, bialski cmentarz, z pierwszej poÅ‚owy XVIII w.

Przejdź w górę strony

Polecamy strony

NowaNET
RK Niedziałek

Reklama

masterhost.pl
Międzynarodowe targi Lubelskie S.A.

Ogólnopolska Informacja GospodarczaWszystko o turystyceWirtualne PodlasieCoit RbitRenado

O Nas, Nasza Oferta, Kontakt, Regulamin © www.w-lubelskie.pl
Wykonanie: PHU Sebastian Woliński

online: 2