Władze samorządowe

Starostwo Powiatowe w Janowie Lubelskim
ul. Zamojskiego 59
23-400 Janów Lubelski
tel. 0-15 872-03-09
fax 0-15 872-05-59

Charakterystyka

Powiat janowski zajmuje powierzchnię 875 km2. Położony jest w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego,
na południu graniczy z województwem podkarpackim. Usytuowany na pograniczu 3 regionów geograficznych: część północna na Roztoczu Zachodnim, środkowa na Wyżynie Lubelskiej w części zwanej Wzniesieniami Urzędowskimi, południowa w Kotlinie Sandomierskiej na Równinie Puszczańskiej. Reprezentuje charakterystyczne cechy i walory wszystkich tych regionów. Zawiera więcej form krajobrazowych, zbiorowisk roślinnych, gatunków roślin i zwierząt niż spotyka się na wielokrotnie większych obszarach nizinnych.

Sieć wodna jest dość gęsta. Główne rzeki: Bukowa z prawymi dopływami Białą i Branwią oraz Sanna; na południu i południowym zachodzie stawy i niewielkie jeziorka.

Południową część powiatu 40,54% pokrywa jeden z największych w Europie kompleksów leśnych Lasy Janowskie.

Teren powiatu przecinają drogi krajowe "19" północna granica Państwa - Kuźnica Białostocka - Lublin - Rzeszów i "74" Kielce - Janów - Frampol - Zamość - granica Państwa. Pomimo braku kolei powiat ma bardzo dobre połączenia komunikacją PKS i PEx z: Warszawą, Krakowem, Katowicami, Łodzią, Białymstokiem, Krynicą, Iwoniczem, Lublinem, Rzeszowem.

Walory turystyczne

Zapraszamy do odwiedzenia powiatu janowskiego. Położenie na pograniczu trzech regionów geograficznych: Wyżyny Lubelskiej, Roztocza i Kotliny Sandomierskiej sprawia, że spotkacie tu tereny o dużym urozmaiceniu - od jednego z największych w kraju kompleksów leśnych poprzez wydmy, torfowiska i stawy rybne do lessowych jarów i wąwozów Roztocza Zachodniego.

Nie mamy znaczących dla kultury kraju zabytków.
Pozostało ich niewiele po wrześniu 1939, ale zachwyca turystów barokowy kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela i klasycystyczna zabudowa głównej ulicy Janowa Lubelskiego, gotycki kościół w Potoku Wielkim, w Modliborzycach -kościół i synagoga, dawna cerkiew a obecnie kościół w Otroczu, czy znany w całym kraju kościółek w położonej w lasach wsi Momoty Górne - unikatowe dzieło rąk jednego twórcy.

Oferujemy za to piękne krajobrazy, osobliwości przyrodnicze, bogactwo niespotykanej flory i fauny, które poznać możecie wędrując szlakami turystycznymi i ścieżkami dydaktycznymi w rezerwatach przyrody Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. Miejsca pamięci narodowej - znaczących bitew Powstania Styczniowego 1863r. na Roztoczu w Batorzu, największej bitwy partyzanckiej II wojny światowej na Porytowym Wzgórzu, złożenia broni przez żołnierzy września 1939r. w Momotach, czy niezwykłej drogi krzyżowej w uroczysku Kruczek.

Miłośników turystyki rowerowej zapraszamy na włóczęgę po znakowanych i nieznakowanych a opisanych trasach prowadzących leśnymi duktami, drogami polnymi i prawdziwymi bezdrożami.

Miłośników koni i turystyki konnej zapraszamy do prywatnych hodowli koni przygotowanych do zajęć z dziećmi niepełnosprawnymi i jazdy w terenie lub ostoi konika biłgorajskiego, gdzie można poznać, tego wywodzącego się z leśnego tarpana, konia.

Wędkarze mogą łowić ryby w położonym nieopodal Janowa 40-hektarowym zalewie oraz na licznych w okolicy stawach.

Oprócz atrakcji przyrodniczych i turystycznych poznacie Państwo żywą kulturę ludową zachowaną w gwarze, tradycyjnym budownictwie ludowym, licznych starych i nowych kapliczkach i krzyżach przydrożnych, pracowni garncarskiej w Lążku Garncarskim, a nade wszystko w zespołach obrzędowych, które wskrzeszają dawne zwyczaje związane z życiem codziennym wsi, kapelach ludowych i orkiestrach dętych.

Zapraszamy ceniących bezpieczny wypoczynek z dala od zgiełku, w gościnnej ziemi, zamieszkałej przez życzliwych turystom ludzi.

Atrakcje przyrodnicze

Powiat Janowski usytuowany jest na pograniczu trzech regionów geograficznych: Wyżyny Lubelskiej, Roztocza i Kotliny Sandomierskiej (Subregion Równina Biłgorajska). W krajobrazie występują cechy i walory charakterystyczne dla wszystkich trzech regionów, decydujące o dużej rozmaitości i atrakcyjności powiatu. Równina Biłgorajska, najniżej położona piaszczysta kraina, porośnięta jest w dużej części lasem - Lasami Janowskimi. Równinny krajobraz urozmaicają wydmy i podmokłe zagłębienia z torfowiskami i oczkami wodnymi. Znaczącym elementem krajobrazu są stawy rybne. Wzniesienia Urzędowskie wcinają się klinem, zwężającym się w kierunku wschodnim, pomiędzy Równinę Biłgorajską a Roztocze. Spływające z Roztocza do doliny Sanu rzeki rozcinają lessowe podłoże wierzchowiny, tworząc gęstą sieć jarów i wąwozów.
Północna część powiatu - gminy Batorz, Chrzanów i Godziszów - położona jest na Roztoczu Zachodnim. Wzniesienia osiągają tu wysokość do 344 m npm. Rzeźba terenu jest charakterystyczna dla obszarów lessowych. Rzek jest niewiele a doliny są głęboko wcięte w podłoże Występuje duża ilość jarów i wąwozów porośniętych lasami. Na wierzchowinach znajdują się pola uprawne. Obszar powiatu pokryty jest w 40.54% lasem - to jeden z największych w Europie zwartych kompleksów Lasy Janowskie.

Historia

Centrum administracyjnym stał się Janów Lubelski już w 1820 r., kiedy to powołano obwód zamojski z siedzibą władz w centralnie położonym Janowie. W jego skład weszły dotychczasowe powiaty: zamojski, tarnogrodzki, kraśnicki i część tomaszowskiego. Władzę pełnił "komisarz delegowany", wypełniający polecenia rządu i Komisji Wojewódzkiej. Do jego zadań należało opiekowanie się miastami, handlem i rzemiosłem, ściganie defraudacji na szkodę skarbu państwa, kontrabandy granicznej, zarobkowanie bez koncesji, dozór nad kasami obwodowymi, komorami celnymi, magazynami solnymi, zakładami tabacznymi itp. Do pomocy miał zastępcę, asesorów, sekretarza i kancelistów.

W związku z funkcją administracyjną miasta ok. 1820 r. miasto rozbudowało się - powstała nowa część z nowymi obiektami, w tym siedzibą obwodu, więzieniem, parkiem, domami dla pracowników.

W wyniku reformy administracji i sądownictwa przeprowadzonej w roku 1867 r. utworzono powiat z 1/3 dawnego obwodu o powierzchni 2597 km kwadratowych z dwoma miastami: Janowem i Kraśnikiem, czterema osadami: Modliborzycami, Annopolem, Urzędowem i Zaklikowem. W 1897 powiat zamieszkiwało 75 676 osób.

26 stycznia 1919 r. odbyły się pierwsze wybory do Sejmu Ustawodawczego Polski Odrodzonej, w którym zasiedli posłowie: Mikołaj Wojtan, Błażej Dzikowski i Kazimierz Wojtaszek. 12 marca 1919 roku odbyło się pierwsze posiedzenie nowowybranego Sejmiku Janowskiego. Powołany został Wydział Powiatowy w składzie: inż. Mazurkiewicz, A. Ciszek, dr W. Jabłoński, A. Matysek, M. Fuszara i A. Gutowski. Wybrano również 6 komisji specjalistycznych. Sejmik Powiatowy w Janowie Lubelskim jako samorządowa władza powiatu i jego organ wykonawczy Wydział Powiatowy - działał do wybuchu II wojny światowej.

W sierpniu 1919 r. rozporządzenie Rady Ministrów o tymczasowej organizacji powiatowych władz administracyjnych na obszarze b. zaboru rosyjskiego przekształciło urzędy powiatowe na starostwa ze starostą, który występował jako przedstawiciel rządu oraz szef administracji ogólnej. W okresie międzywojennym starostami powiatu Janowskiego byli kolejno: Władysław Jabłoński, Gustaw Świda, Stanisław Cisło, Włodzimierz Buderacki, Mieczysław Kleczyński, Mieczysław Panglisz, Józef Rudnicki, Leon Zamecznik, Karol Pohoski, Włodzimierz Weber, Henryk Banaszkiewicz.

Po wybuchu II wojny światowej w pełni funkcjonowała administracja powiatowa, polska policja, niemiecka żandarmeria, więzienie, obóz karny, zarząd lasów, poczta i zarząd miejski. Ze względu na stałe zagrożenie Janowa spowodowane przez działalność oddziałów partyzanckich w 1942 r.okupant niemiecki przeniósł siedzibę powiatu do Kraśnika. W Janowie powstała filia starostwa tzw. "landkomissariat".

Po wojnie Janów Lubelski pozostaje w granicach powiatu kraśnickiego do l stycznia 1955 roku, kiedy to w wyniku zmian administracyjnych utworzono samodzielny powiat janowski. Następuje szybszy rozwój gospodarczy - powstają liczące się zakłady przemysłowe: Zakłady Przemysłu Odzieżowego "Gracja", oddział zamiejscowy Zakładów Metalowych Nowa Dęba, Zakład Produkcji Leśnej "Las", później Fabryka Maszyn, Lasy Doświadczalne Instytutu Badawczego Leśnictwa. Rozwija się budownictwo komunalne i mieszkaniowe. Dostrzega się przyszłość powiatu w rozwoju turystyki - buduje się hotel utworzony zostaje 40 hektarowy zalew z licznymi ośrodkami wypoczynkowymi, nowy Dom Kultury, szkoła 1000-latka, powstaje pierwsze biuro turystyczne przy Oddziale Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego.

W wyniku reformy i nowego podziału administracyjnego kraju w 1975 r. powiat przestaje istnieć, a jego tereny włączone zostają do województwa tarnobrzeskiego.

Lata osiemdziesiąte to gwałtowne przyspieszenie wydarzeń, w efekcie których nastąpiły zmiany na mapie politycznej całej Europy. Rok 1980, rejestracja NSZZ "Solidarność", kolejne wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II - pierwszego Słowianina i Polaka na tronie papieskim, upadek systemu rządów totalitarnych - zmiany w systemie politycznym i gospodarczym, wolne wybory to w największym skrócie wydarzenia ostatnich lat drugiego tysiąclecia.

W wyniku kolejnej reformy administracyjnej 1 stycznia 1999 roku na mapie Województwa Lubelskiego znalazł się Powiat Janowski.

O Nas, Nasza Oferta, Kontakt, Współpraca © www.w-lubelskie.pl
Wykonanie: PHU Sebastian Woliński

online: 11