Powiaty Województwo Lubelskie. Powiaty Lublelskie, powiaty. www.w-lubelskie.pl

Powiat zamojski

Kliknij na gmine, aby otrzymać szczegółowe informacje.

Województwo Lubelskie - Powiat zamojski

Dane podstawowe

Powiat zamojski - powiat w Polsce (województwo lubelskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Zamość.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejsko-wiejskie: Krasnobród, Szczebrzeszyn, Zwierzyniec
gminy wiejskie: Adamów, Grabowiec, Komarów-Osada, Łabunie, Miączyn, Nielisz, Radecznica, Sitno, Skierbieszów, Stary, Zamość, Sułów, Zamość
miasta: Krasnobród, Szczebrzeszyn, Zwierzyniec

Demografia
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
ogółem	110 596	100	56 163	50,8	54 433	49,2
miasto	11 697	100	6069	51,9	5628	48,1
wieś	98 899	100	50 094	50,7	48 805	49,3

Informacje ogólne
Władze samorządowe
Charakterystyka
Gospodarka
Kultura i rozrywka
Atrakcje przyrodnicze
Szlaki turystyczne
Zabytki

Władze samorządowe

Starostwo Powiatowe
ul. Przemysłowa 4
22-400 Zamość
tel. (084)638 23 70, (084)627 06 22
tel./fax. (084) 639 31 52

Charakterystyka

Powiat zamojski obejmuje 15 gmin, w tym 3 miejskie. Zajmuje powierzchnię 1872,27 km2 (13 miejsce w kraju). Zamieszkuje go blisko 114 tyś. ludzi.
Jest to teren w przeważającej części rolniczy i leśny. Użytki rolne zajmują 66,48% ogólnej powierzchni (rolne - 56,66%, sady - 1, (99%, łąki i pastwiska - 8,73%), a lasy - 20,42%. Dobre warunki glebowe, głównie w części pn. i wsch. pozwalają na uprawę pszenicy, buraka cukrowego i rzepaku. W strukturze zasiewów największy udział mają zboża (ok. 69,2%), następnie rośliny przemysłowe (13,4%) i ziemniaki (7,1%). Lasy dostarczają surowca dla przemysłu drzewnego.

Gospodarka

Najważniejszą dziedziną gospodarki powiatu jest rolnictwo. Funkcjonuje tu ponad 20 tyś. gospodarstw. Większość z nich (ok. 11 300) posiada areał poniżej 5 ha, a tylko 16 powyżej 50 ha. Nie ma zatem dobrze rozwiniętej wysokotowarowej produkcji rolnej. Istnieją natomiast warunki do prowadzenia rolnictwa ekologicznego, powiązanego z agroturystyką. Aktualnie w powiecie znajduje się ok 30 gospodarstw agroturystycznych, w Krasnobrodzie, Skierbieszowie, Starym Zamościu i Zwierzyńcu.
Na terenie powiatu działa ok. 3750 podmiotów gospodarczych. Do rozwijających się dziedzin należą meblarstwo i budownictwo. Duże tradycje ma przemysł przetwórczy i spożywczy. Na terenie gminy Szczebrzeszyn znajdują się dwie duże fabryki: cukrownia (zał. w 1894 r.) i zakłady tłuszczowe.
Szansę na rozwój gospodarczy regionu stwarza bliskość granicy wschodniej państwa. Nawiązaniu stosunków handlowych m.in. ze stronami ukraińskimi i rosyjskimi służą organizowane corocznie w Zamościu międzynarodowe Targi Rolnictwa, Targi Budownictwa i Instalacji oraz Targi Mebli i Wyposażenia,

Kultura i rozrywka

Historia osadnictwa człowieka na terenach objętych granicami powiatu zamojskiego sięga epoki brązu. W Guciowie, nad Wieprzem, odkryto cmentarzysko kurhanowe z 1450-2000 roku p. n. e. W kurhanach znaleziono pochówki całopalne.

Najstarsze znane grodzisko, w Sąsiadce, pochodzi z XI w. Warowny gród w Grabowcu (należący do Grodów Czerwieńskiech) założono w II poł. XII w., ok. 1340 r. powstał Szczebrzeszyn - najstarsze miasto w regionie.

Zagroda wiejska w Guciowie

Ziemie te przeżywały wielki rozkwit na przełomie XVI i XVII w., w czasie wzrostu potęgi i znaczenia rodu Zamoyskich. W 1580 r. Jan Zamoyski, kanclerz i hetman wielki koronny, założył Zamość, który stał się wkrótce centrum kulturowym, handlowym i administracyjnym. Z pewnymi przerwami miasto pełni te funkcje do dziś.

Po pierwszym rozbiorze Polski ziemie Ordynacji znalazły się pod panowaniem austriackim, w 1807 r. w granicach Księstwa Warszawskiego, a od 1815 do 1918 ; - Królestwa Polskiego. W czasie II wojny światowej istniał na tych terenach silny ruch oporu. Najcięższe boje z okupantem partyzanci toczyli pod Wojdą, Krasnobrodem i Kosobudami.
Do najważniejszych zabytków regionu trzeba zaliczyć renesansowe Stare Miasto w Zamościu (wpisane w 1992 r. na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO) oraz kościoły i pałace rozsiane w okolicznych miejscowościach, pochodzące przeważnie z okresu baroku. Spotyka się jeszcze budowle drewniane, głównie kaplice. W zagubionych w lasach wsiach można znaleźć starą XIX-wieczną zabudowę gospodarską.

WARTO ZOBACZYĆ

• Guciów - Zagroda Wiejska, składająca się z chałupy, stodoły i obory z poddachem, pochodzących z XIX w. W budynkach znajdują się stare sprzęty, narzędzia i naczynia. Mieści się tu także wystawa minerałów i skamieniałości.

Grabowiec - izba pamiątek ze zbiorami archeologicznymi, numizmatycznymi i etnograficznymi z okolicy.
Klemensów - pałac Zamoyskich 1744-46), ogród geometryczny park krajobrazowy.
Krasnobród - pałac Leszczyńskich z XVII w., barokowy zespół klasztorny, podominikański; kościół parafialny p. w. Nawiedzenia NMP (1690-99) - centralne sanktuarium maryjne diecezji zamojsko-lubaczowskiej; drewniane kapliczki „Na wodzie" i p. w. św. Rocha, muzeum przy kościele z ekspozycjami: wsi krasnobrodzkiej, garncarstwa, geologiczną, flory i fauny Roztocza, muzeum sakralne.
Łabunie - kościół parafialny z I pół. XVII w., przebudowany pod koniec XIX w., późno-barokowy pałac i budynki gospodarcze.
Radecznica - klasztor bernardynów (1667) i kościół parafialny p.w. Św. Antoniego Padewskiego (1686) - sanktuarium. Ze skał wapiennych wypływają obfite źródła, woda uznawana jest za leczniczą.
Sąsiadka - grodzisko zw. Okop, izba pamiątek z eksponatami historycznymi i etnograficznymi.
Sitno - Izba Pamięci, Muzeum Rolnictwa.
Stary Zamość - kościół parafialny z końca XVI w., mur cmentarny z kapliczkami (XVIff/XIX), grób K. Namysłowskiego, kompozytora i twórcy kapeli ludowej p. n. Orkiestra Włościańska (zał. 1881 r.).
Surhów - pałac i park z pocz. XIX w.
Szczebrzeszyn - kościół parafialny Św. Mikołaja (1620), klasztor pofranciszkański (l poł. XVII w.) - obecnie szpital, dawna cerkiew grecko-katolicka z ok. 1560 r., zbudowana prawdopodobnie na fundamentach cerkwi z XII w., synagoga (XVI/XVII) - dziś dom kultury cmentarz żydowski, ratusz (ok. 1830 r.), kapliczka z 1650 r. upamiętniająca wygnanie arian.
Zwierzyniec - późno barokowy kościół na wyspie, mogiła i pomnik powstańców styczniowych 1863-64, zespół budynków Ordynacji Zamojskiej, Ośrodek Edukacyjno-Muzealny Roztoczańskiego Parku Narodowego (informacja i przewodnictwo turystyczne, wystawy o tematyce przyrodniczej i artystycznej, projekcje filmów i przeźroczy, biblioteka, zajęcia dydaktyczne dla dzieci i młodzieży, comiesięczne wykłady otwarte).

Atrakcje przyrodnicze

Walory przyrodnicze, turystyczne, uzdrowiskowe

Położony jest na Wyżynie Lubelskiej i Roztoczu. Północna część powiatu obejmuje Działy Grabowieckie - kredowy garb pokryty lessem. Urozmaicona rzeźba terenu pokryta często lasami (głębokie wąwozy lessowe, garby kredowe, lasy grabowe i bukowe) tworzy niezwykle malownicze krajobrazy.

Najwyższym wzniesieniem jest Góra Czerkies osiąga wysokość 364 m .n.p.m.
Część Działów Grabowieckich objętych jest ochroną - znajduje się tu Skierbieszowski Park Krajobrazowy. Środkowy obszar powiatu rozciąga się na terenie Padołu Zamojskiego - obniżenia pomiędzy Działami Grabowieckimi na północy, a Grzędą Sokalską na południu
i Roztoczem na zachodzie. Południowa i zachodnia część powiatu położona jest na Roztoczu.

Największa rzeka Zamojszczyzny - Wieprz dzieli Roztocze na Zachodnie (lessowe
z licznymi wąwozami) i Środkowe (wapienno-piaskowe). Malownicze krajobrazy Roztocza Środkowego tworzą pasma lesistych wzgórz zbudowanych z gez górnokredowych, margli
i opok. Piękne doliny wysłane są grubą warstwą piasków polodowcowych. Roztocze porastają lasy jodłowe, buczyny karpackie oraz bory sosnowe. Większe partie lasów jodłowych występują w okolicach Zwierzyńca, sosnowych - w okolicach Krasnobrodu. Na Roztoczu Zachodnim przeważają lasy liściaste.

Dla ochrony pięknych krajobrazów, unikalnej fauny i flory w 1974 r. powołano Roztoczański Park Narodowy (8481,76 ha) z obszarami objętymi ochroną ścisłą .Są to obszary: Bukowa Góra, Czerkies, Nart, Jarugi i Międzyrzeki. Najważniejszym elementem przyrody Parku są jego bogate i zróżnicowane zespoły leśne, do których należy : bór jodłowy i buczyna karpacka. Najżyźniejsze gleby porastają bogate lasy liściaste - grądy , gdzie oprócz buków można spotkać graby, dęby, wiązy, klony, jawory i lipy. Z rzadkich ptaków jakie gnieżdżą się w lasach i nad wodami występuje orlik krzykliwy i bocian czarny. Stawy Echo są miejscem gniazdowania ptaków wodnych jak: perkozy, kurki wodne i dzikie kaczki. Wśród gadów możemy spotkać żmiję , zaskrońca i gniewosza plamistego.

Występuje tu ok. 100 gatunków rzadkich roślin, a prawnie chronionych 40 z których na uwagę zasługuje: śnieżyczka przebiśnieg, wawrzynek wilczełyko, zawilec wielokwiatowy , naparstnica zwyczajna, rosiczki owadożerne oraz kilkanaście gatunków storczyków.
Najpiękniejszym z nich jest obuwik pospolity.

Zawilec

Spośród zwierząt możemy spotkać jelenie, sarny, dziki i lisy, wilki, kuny leśne
i borsuki oraz żeremia bobrów. Od 1982 r. nad stawem "Echo" założono ostoję koników polskich - potomków dzikich tarpanów. Znakowane szlaki turystyczne oraz ścieżki przyrodnicze umożliwiają turystom zwiedzanie atrakcyjnych fragmentów Parku.

Unikalna przyroda na terenie powiatu chroniona jest również przez parki krajobrazowe:

Krasnobrodzki PK utworzony w 1988 r. o pow. 9 390 ha, w tym 5639 ha lasów jodłowo-bukowych , chroni rzadkie gatunki flory i fauny (rez. "Św.Roch") ;
Skierbieszowski PK - rez." Broczówka" obejmuje skupiska roślin stepowych / róża francuska, wiśnia karłowata, miłek wiosenny/ oraz ciekawe krajobrazowo obszary Działów Grabowieckich. Występują drzewostany buczyny, wiązu górskiego, jaworu i lipy drobnolistnej, w runie leśnym rośnie wawrzynek wilczełyko. Powstał w 1995 r. i zajmuje powierzchnię 35 488 ha / w granicach powiatu zamojskiego - 25 830 ha/ ;
Szczebrzeszyński PK - z urozmaiconą wąwozami lessowymi rzeźbą terenu oraz gęstą siecią stromych jarów. Powstał w 1991 r. na powierzchni 20 209 ha. W części południowo-zachodniej znajduje się torfowisko z gatunkami chronionymi: rosiczką okrągłolistną i wierzbą borówkolistną. W okolicach Radecznicy i Zaporza występują liczne źródła.
Poza parkami istnieją rezerwaty przyrody: leśne - Św. Roch, Debry, stepowe - Łabunie, Broczówka, Rogów, faunistyczne - Hubale, Wygon Grabowiecki, Popówka (suseł perełkowany).

Szlaki turystyczne

Szlak Centralny / niebieski/ -Bełżec -Zwierzyniec -Radecznica-Szastarka
Szlak im. Władysławy Podobińskiej / zielony/ - Zamość-Krasnobród -Susiec,
Szlak Krawędziowy /czerwony/ - Zwierzyniec-Górecko Kościelne-Józefów-Susiec,
Szlak Partyzancki /czerwony/ -Szperówka -Szczebrzeszyn -Krasnobród-Krynice,
Szlak im. Aleksandry Wachniewskiej / zielony/ - Zwierzyniec-Szewnia Dolna-Bondyrz-Górecko Kościelne- Tereszpol Kukiełki - Florianka,
Szlak po Działach Grabowieckich / zielony/ - Kornelówka -Łaziska- Skierbieszów -Wierzba,
Szlak Roztoczański / żółty Zwierzyniec- Biłgoraj-Bidaczów

Szlaki łącznikowe / czarne/:
Zwierzyniec - Turzyniec - Lipowiec,
Józefów - Potok -Senderki,
Krasnobród - Husiny - Ciotusza Stara- Majdan Sopocki - Nowiny,

Ścieżki spacerowe:
Przez rezerwat Św. Roch w Krasnobrodzie / niebieska/,
Podklasztor - Szur / żółta/

Trasa rowerowa:
Szczebrzeszyn - Zwierzyniec - Górecko Stare - Narol / 60 km/
Szczebrzeszyn - Szperówka / 7,2 km/
Zwierzyniec - Florianka -Górecko Stare / 13 km /
Krasnobród - Lasowce / 42 km./

Ścieżki poznawcze:
Ścieżka na Bukowej Górze : Ośrodek Edukacyjno Muzealny RPN- Sochy
Ścieżka na Piaseczną Górę : Stawy " Echo" OEM RPN
Ścieżka historyczno-przyrodnicza do Wzgórz Polak
Ścieżka historyczno-przyrodnicza do Wojdy
Ścieżka aleja Aleksandry Wachniewskiej

B.Jazdy konne, przejażdżki bryczkami, kuligi

Kazimierz Pawłowski - Krasnobród
Jan Bucior - Krasnobród
Andrzej Bizior - Kosobudy k/Zwierzyńca
Jan Słomiany - Zwierzyniec
Przejażdżki na kucach - Stary Zamość
Jazda konna - Płoskie k/Zamościa

C.Rekreacja

Krasnobród -
- Wyciąg narciarski - orczykowy na Chełmowej Górze dl 490 m.
- Wypożyczanie rowerów - Ośrodek Wczasowy Zamojskiej Korporacji Energetycznej
- Korty tenisowe - Ośrodek Wczasowy Zamojskiej Korporacji Energetycznej
- Zjeżdżalnia wodna nad zalewem

Zwierzyniec
- Wypożyczanie rowerów - Zwierzyniecki Ośrodek Kultury i Rekreacji
- Schronisko Młodzieżowe w Domu Dziecka nr 2
- Wypożyczalnia sprzętu pływającego - Zalew "Rudka"
/ kajaki i rowery wodne/

Szczebrzeszyn
- Wypożyczanie rowerów - Schronisko Młodzieżowe w internacie LO
- Korty tenisowe - Liceum Ogólnokształcące

D.Zalewy : w Krasnobrodzie, Zwierzyńcu, Skierbieszowie i Nieliszu

E.Spływ kajakowy: rzeką Wieprz na trasie Zwierzyniec - Szczebrzeszyn

F. Informacja turystyczna

Krasnobród - punkt "it' - Centrum Oświaty, Kultury i Sportu ,
tel.0-84/6607523, 6607117
Ośrodek Wczasowy zamojskiej Korporacji Energetycznej,
tel. 0-84/ 660-72-75, 660-7-50
Zwierzyniec - punkt "it' - Ośrodek Edukacyjno-Muzealny RPN
Tel.o-84/6872070, 6872066
Zwierzyniecki Ośrodek Kultury i Rekreacji
tel. 0-84/6872660
Zamość - Zamojski Ośrodek Informacji Turystycznej
Tel.0-84/ 6392292, fax. 0-84 /6270813
G. Informacja o kwaterach agroturystycznych

Krasnobrodzkie Stowarzyszenie Turystyczne
tel.0-84/ 660-73-23
Stowarzyszenie Kwaterodawców w Nieliszu
tel. 0-84/ 63-12-727 / Urząd Gminy/
Stowarzyszenie Kwaterodawców Miasta i Gminy Zwierzyniec
tel.0-84/ 687-26-60
Stowarzyszenie Kwaterodawców w Skierbieszowie
tel.0-84/ 62-136-25

Zabytki

Miejscowości turystyczne - zabytki - muzea

Powiat zamojski to również skarbnica cennych i unikalnych zabytków. W rejestrze znajdują się 82 obiekty sztuki. Należą do nich budownictwo sakralne, dwory, pałace, parki, cmentarze, zespoły pałacowo - parkowe oraz liczne kapliczki przydrożne, w tym specyficzne dla regionu tzw. "domkowe".

Najciekawsze tereny i najważniejsze zabytki występują w n/w miejscowościach :

Krasnobród - Miasto i Gmina Krasnobród zajmuje powierzchnię 125 km2, którą zamieszkuje 7,5 tysiąca osób. Siedzibą gminy jest położone w kotlinie rzeki Wieprz liczące 3 tysiące mieszkańców miasteczko Krasnobród.
Krasnobród posiada niezaprzeczalne walory klimatyczne, które stanowią o jego dużej atrakcyjności, jako miejscowości wypoczynkowo-wczasowej i uzdrowiskowej. Przyjeżdżający latem wypoczywają nad zalewem, korzystają ze ścieżek spacerowych i rowerowych wytyczonych wśród lasów sosnowo-jodłowych i bukowych. W sezonie zimowym na Chełmowej Górze działa wyciąg narciarski (długość stoku wynosi około 350m). Niepowtarzalną atrakcją zimową Krasnobrodu są kuligi. Krasnobród posiada doskonałe warunki do uprawiania łowiectwa i wędkarstwa.
Region gminy jest w szczególny sposób chroniony, gdyż jego tereny przylegają do Roztoczańskiego Parku Narodowego. Na terenie gminy utworzony jest także Krasnobrodzki Park Krajobrazowy. Czyste, ekologiczne powietrze sprzyja lecznictwu. W Krasnobrodzie Funkcjonuje Sanatorium Rehabilitacyjne dla Dzieci im. Janusza Korczaka, gdzie leczone są choroby górnych dróg oddechowych oraz schorzenia narządów ruchu.
W ośrodkach wypoczynkowych, pensjonatach, kwaterach prywatnych, agroturystycznych
i domkach campingowych znajduje się ponad 1800 miejsc noclegowych.
Istnieją szerokie możliwości lokowania inwestycji ekologicznych w zakresie turystyki, rekreacji oraz lecznictwa uzdrowiskowego na preferencyjnych zasadach przy efektywnym wsparciu ze strony władz miasta i gminy.
Krasnobród należał najpierw do dóbr możnego rodu Lipskich /XVI w./, od których przeszedł do Leszczyńskich. Od Zygmunta III Wazy uzyskali Leszczyńscy potwierdzenie przywileju miejskiego dla Krasnobrodu i prawo 6 jarmarków rocznie. Założyli zbór kalwiński, w którym odbył się w 1647 r. synod małopolski. Po wojnie 2 poł. XVII w. nad źródełkami rzeki Krupiec, których wodzie przypisuje się właściwości lecznicze, znaleziono obraz Matki Boskiej, znajdujący się obecnie w kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Fundatorką kościoła była (w podzięce za poprawę zdrowia) późniejsza żona króla Polski - Marysieńka Sobieska. Kościół od 300 lat jest znanym ośrodkiem kultu religijnego, odwiedzanym poprzez liczne rzesze pielgrzymów. Tradycją stały się międzynarodowe letnie koncerty organowe w Sanktuarium Maryjnym.
W zabudowaniach klasztoru znajduje się Muzeum Wsi Krasnobrodzkiej, w którym zgromadzone są eksponaty będące odzwierciedleniem rzemiosł jak garncarstwo, gontarstwo, meblarstwo - wyrób Skrzyń Krasnobrodzkich.
24 marca 1863 r. pod miastem miała miejsce wielka bitwa oddziałów Marcina Lelewela- Borelowskiego z wojskiem carskim. Upamiętnia ten fakt Pomnik Powstańców Styczniowych, znajdujący się na miejscowym cmentarzu. Za udział w powstaniu Krasnobród utracił prawa miejskie.
Podczas kampanii wrześniowej Krasnobród znalazł się w centrum ciężkich walk i uległ znacznemu zniszczeniu. Podczas okupacji hitlerowcy wielokrotnie dokonywali w miejscowości krwawych pacyfikacji i mordów. Krasnobród stał się ośrodkiem ruchu oporu i miejscem wielu akcji partyzanckich.

Więcej informacji na temat miasta i gminy Krasnobród znajduje się na stronie www.krasnobrod.pl oraz www.krasnobrod.bip.mbnet.pl

Zabytki : sanktuarium diecezji zamojsko-lubaczowskiej (kościół z końca XVII w.
p.w. Nawiedzenia NMP, dawny klasztor dominikanów, spichlerz, ogród), liczne kapliczki oraz imponujące rzeźby sakralne w drewnie, odtwarzające Mękę Pańską - przyciągają tysiące turystów i wiernych. Przy sanktuarium znajduje się Muzeum Wsi Krasnobrodzkiej ze zbiorami przyrodniczymi, geologicznymi, garncarskimi, fauną i florą Roztocza oraz kolekcją wieńców dożynkowych w drewnianym spichlerzu z 1795 r.

Szczebrzeszyn - miasteczko położone na skraju Roztocza Zachodniego- malowniczego piekiełka Szczebrzeszyńskiego i doliny Wieprza. Jest najstarszym miastem powiatu - niegdyś siedziba Włości Szczebrzeszyńskiej, znane z konfederacji zawartej w 1672 r. w obronie hetmana Jana Sobieskiego. Urozmaicona rzeźba terenu, dolina rzeki Wieprz, bogate w drzewostan obszary leśne, labirynt lessowych wąwozów zachęcają do pieszych wędrówek, a strome stoki do uprawiania narciarstwa.

Zabytki: :układ urbanistyczny miasta Szczebrzeszyna wraz z cerkwią greko - katolicką
z końca XII w. dekorowana bogatą polichromią i synagogą, zespołem klasztornym franciszkanów oraz cmentarzem grzebalnym i żydowskim, kościół parafialny w stylu renesansu lubelskiego oraz kościół św. Katarzyny wzniesiony na wzór kolegiaty zamojskiej, zespół obiektów szkolnych wybudowanych w latach 1812-1822 z fundacji ordynacji zamojskiej, do których przeniesiona została z Zamościa do Szczebrzeszyna szkoła wojewódzka , grodzisko- pozostałości po zamku z XIV w.
Polecamy odwiedzić również Klemensów / na trasie Zamość - Szczebrzeszyn/
gdzie znajduje się zespół pałacowo - parkowy Zamoyskich (pałac, oranżeria, park ). Obecnie mieści się tutaj Dom Pomocy Społecznej.

Zwierzyniec - miasteczko-ogród otoczone lasami Roztoczańskiego Parku Narodowego.
Od wielu lat jest ulubionym miejscem wypoczynku letniego osób z całej Polski Dawna siedziba zarządu dóbr ordynacji zamojskich jest lubiana / często odwiedzana przez wczasowiczów i turystów/ za swoją kameralność, ekologiczną gospodarkę oraz możliwość uprawiania aktywnej turystyki we wszystkich porach roku , w tym także rowerowej wytyczonym szlakiem do Florianki.
Ze względu na swoje bogactwo kulturowe od lat zachwyca artystów malarzy z całej Polski, którzy przyjeżdżają tutaj na coroczne plenery malarskie.

Zabytki- barokowy kościół p.w. Jana Nepomucena na wyspie z połowy XVIII w z niezwykłymi malowidłami Łukasza Smuglewicza, zespół budynków b. zarządu ordynacji zamojskiej - obecnie Zespół Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska, pałac plenipotenta z końca XIX w - siedziba RPN, oraz liczne pomniki w miejscach pamięci narodowej. Godny uwagi i zwiedzania jest Ośrodek Edukacyjno-Muzealny RPN w Zwierzyńcu . Prowadzi działalność w zakresie edukacji ekologicznej , zajęcia dydaktyczne dla dzieci i młodzieży, projekcje filmów i przeźroczy organizuje wystawy o tematyce przyrodniczej i artystycznej.

Warto odwiedzić również Guciów, malowniczo położony w dolinie Wieprza. Miłośnicy historii znajdą tu ślady grodziska wczesnośredniowiecznego oraz skansen ludowy , w pomieszczeniach którego znajdują się stare sprzęty, naczynia i narzędzia pracy, minerały
i skamieniałości. Na trasie można zwiedzić również Izbę Pamięci Jana Sitka w Bondyrzu - przekształconą w Muzeum Tradycji.

Radecznica - malownicze ukształtowanie terenu, dogodny mikroklimat, brak zanieczyszczeń sprzyja zdrowemu wypoczynkowi.
Zabytki - zespół klasztorny bernardynów z końca XVII (kościół parafialny p.w. Św. Antoniego Padewskiego, klasztor, dziedziniec z drzewostanem, park z cmentarzem oraz
3 kapliczkami, kapliczka Św. Antoniego na wodzie).

Skierbieszów -położony na działach Grabowieckich nad rzeką Wolicą .
Położenie na obrzeż Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego, czyste środowisko naturalne, lasy, cenne okazy fauny i flory, pomimo braku tradycji sprzyjają rozwojowi turystyki. Dodatkową atrakcja dla turystów jest nowo wytyczony szlak turystyczny po "Działach Grabowieckich".
Zabytki -- kościół parafialny renesansowy fundacji biskupów chełmskich z 1620 r; wały ziemne - pozostałość zamku zniszczonego w XVII w., dwór murowany i kościół
/ d. cerkiew / w Łaziskach,

Łabunie- miejscowość położona na terenie Padołu Zamojskiego znana już w XV w.
Zabytki:- kościół i dzwonnica z 1605 r, zespół pałacowo-parkowy Zamoyskich i Aleksandra Szeptyckiego. Obecnie klasztor franciszkanek. W parku kurhan powstańców styczniowych
i cmentarz rodziny Szeptyckich.

Nielisz - miejscowość położona na piaszczystym brzegu rzeki Wieprz. Typowo rolnicza. Znajduje się tutaj największy zbiornik wodny w Południowo-Wschodniej Polsce
o pow. 840 ha z elektrownią wodną o mocy 450 kV. Wody zalewu bogate w szczupaki, okonie, karpie, lipy, płocie są atrakcją dla wędkarzy oraz miejscem wielu imprez wędkarskich organizowanych w okresie lata.
W przyszłości / po zagospodarowaniu terenu wokół zbiornika/ będzie centrum wypoczynku sobotnio-niedzielnego oraz duży ośrodek turystyczno-rekreacyjnym i sportów wodnych.

Zabytki: - Zespół Pałacowy w Ruskich Piaskach - 1906 r., Zespół dworski w Ujazdowie ,
Kościół parafialny p.w. Św. Wojciecha z 1859 r., kapliczka Św. Jana ze źródełkiem
w kol. Staw Ujazdowski,